برخلاف اکثر کشورهای غربی که به نوشیدن قهوه عادت دارند، کشورهای شرقی و انگلیسی‌ها، بیشتر چای را می پسندند. کشف اینکه کدام یک از انواع چای، مورد علاقه شما است، به خودی خود می‌تواند یک سفر مطبوع، لذت‌بخش و خوشمزه باشد. از چای سیاه گرفته تا چای‌های سفید، سبک و میوه‌ای، انواع مختلفی از این نوشیدنی آرام‌بخش وجود دارند که پیدا کردن نوعی که متناسب با سلیقه شما باشد؛ برای شما چالش خوش‌طعمی خواهد بود.
معرفی انواع چای
چای با دارا بودن بیش از ۳۰۰۰ گونه متنوع، بعد از آب، دومین نوشیدنی محبوب دنیا محسوب می‌شود. مبدا چای به کشور چین باز می‌گردد و کلمه چای یا tea ریشه در زبان چینی دارد. انواع مختلف چای، از گونه گیاهی به نام سیننیس تهیه می‌شوند. چای ها بر اساس نوع برگ‌ها و فرآوری آن یا همان میزان اکسیداسیون، به پنج نوع اصلی تقسیم‌بندی می‌کنند. چای سیاه، چای سبز، چای اولونگ، چای سفید و چای پوئر از انواع اصلی چای هستند. هر کدام از انواع چای، از تنوع انواع مختلفی برخوردار هستند. قصد داریم توضیحات مختصری در مورد هر یک از انواع چای، چای زرد، چای سفید و وای تخمیری داشته باشیم.
چای زرد
چای زرد از انواع کمتر شناخته شده و نسبتاً گران‌قیمت طرح انواع چای است. استفاده از چای زرد، روز‌به‌روز افزایش می‌یابد مراحل فرآوری برگ چای زرد، شبیه به مراحل فراوری برگ چای سیاه است. تفاوت‌هایی در مراحل فرآوری چای زرد و چای سیاه وجود دارد. عمل اکسیداسیون چای سرد بسیار آهسته‌تر صورت می‌گیرد و در نتیجه چای زرد طعمی ملایم تر از چای سبز دارد. این اکسیداسیون که به آهستگی انجام می‌شود، به برگ‌های چای زرد رنگ ملایم می‌بخشد. چای زرد از نظر طبقه‌بندی انواع چای با نوع سفید در یک طبقه‌بندی مشترک قرار دارند همچنین چای زرد خواص طبی مفید نوع چای سبز را دارد؛ ولی بوی سبزینگی چای سبز حذف شده است طعم چای زرد ملایم تر و منحصر به فرد است. در هر ۱۰۰۰ میلی‌گرم از چای زرد، فقط ۵۰ میلی‌گرم کافئین وجود دارد. بنابراین چای زرد از انواع چای کم کافئین محسوب می‌شود. در واقع، برگ‌های چای زرد با قرار دادن آن‌ها در نوعی بسته‌بندی خاص و همراه با بخار دادن فرآوری می‌شود.
خواص نوشیدن چای زرد
کاهش وزن، یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های نوشیدن چای زرد است. چربی‌های خون، توسط چای زرد از بین می‌روند سلامتی و طراوت پوست از دیگر فواید این نوع چای محسوب می‌شود. چای زرد در رفع لکه‌های پوستی، رفع علائم کهنسالی پوست و برطرف کردن چین و چروک، تاثیر زیادی دارد. همچنین چای زرد برای قلب و سیستم گوارشی انسان مفید است، فعالیت روده‌ها را تنظیم و از اسهال و یبوست پیش‌گیری می‌کند.
چای سبز
این‌روز‌ها، در مقابل چای‌های سیاه غرب که تخمیر شده‌اند، چای‌های سبز و تخمیر نشده شرق آسیا و به‌ویژه چای سبز ژاپن مطرح هستند. چای سبز از تنوع بالایی برخوردار هستند. به‌طور کلی به چایی چای سبز گفته می‌شود که برگ‌های گیاه بلافاصله پس از چیدن خشکانده می‌شود. چای سبز، چایی اکسید نشده است. برای از بین نرفتن آنزیم‌هایی که باعث اکسیداسیون چای می‌شوند؛ برگ‌های چای سبز را حرارت می‌دهند. این کار، مقدار بسیار زیادی از آنتی اکسیدان‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی را که جزو فواید مختلف چای سبز هستند، حفظ می‌کند. چای سبز به رنگ سبز مایل به زرد موجود است و طعم علفی و ملایمی دارد. بهتر است چای سبز بدون هیچ‌گونه افزودنی مصرف شود. افزایش متابولیسم، پایین آمدن سطح کلسترول و کاهش خطر نارسایی قلبی از خواص مصرف چای سبز به‌شمار می‌رود.
چای سفید
این نوع چای، از گلبرگ تازه چای تولید می‌شود. چای سفید را در نور طبیعی خورشید، خشک می‌کنند؛ بنابراین اکسیده نمی‌شود. طعم اولیه چای سفید بی‌مزه و شبیه به آب است؛ ولی بعد از مدتی در دهان و نفس تان، احساس یک مزه شیرین ملایم می‌کنید. در واقع چای سفید، کمترین میزان پردازش و فرآوری را متحمل می‌شود. می‌توان گفت مهم‌ترین فرآوری انجام شده روی چای سفید، فرآیند خشک کردن آن است. چای سفید نسبت به سایر انواع چای‌ها، روشن‌ترین رنگ، بهترین طعم و بیشترین اثر آنتی‌اکسیدانی را دارد. بهترین نوع آن، طعم شیرینی دارد و پرز دار محسوب می‌شود.
چای تخمیری
چای پیوئر puere یا تخمیر شده، به طور سنتی در سینی‌های بزرگ تولید می‌شود. چای تخمیری، بویی شبیه بوی خاک دارند و گزینه مناسبی برای همراهی غذاهای چرب محسوب می‌شود. چای پیوئر یا چای تخمیری، از استان یونان چین می‌آید و به دلیل طعم خاکی آن، شناخته شده است. این چای به جای بوته‌های چای، از درختان چای وحشی تهیه می‌شود. طی فرآیندی، برگ‌های خام این گیاه را فشرده می‌کنند و سپس از طریق تخمیر میکروبی، اقدام به ذخیره‌سازی آن‌ها می‌نمایند. بسته به میزان اکسیداسیون مجاز در فرآیند چای پوئر یا تخمیری می‌تواند به چای سیاه یا سبز شبیه شود. چای پیوئر یا تخمیری، به هضم غذا کمک می‌کند و دارای خاصیت ضد التهابی است که درد مفاصل را کاهش می‌دهد. چای تخمیری می‌تواند به هوشیاری ذهنی نیز کمک کند.
نوشیدن چای چه اثراتی دارد؟
علت اصلی تفاوت رنگ انواع چای، میزان اکسیداسیون آن‌ها است. اقلیم کوهستانی و آب و هوای منحصر‌به‌فرد شمال کشور، از آفت‌زدگی محصولات چای ایرانی، جلوگیری می‌کند. بنابراین در مراحل تولید چای شمال از سموم آفت‌کش استفاده نمی‌شود. همین عامل چای ایرانی را به یکی از ناب‌ترین انواع چای در جهان تبدیل ساخته است. میزان کافئین موجود در چای بیشتر از قهوه است؛ اما از نظر میزان تاثیر، قهوه حرف اول را می‌زند. به همین دلیل نباید در مصرف قهوه زیاده‌روی کرد. اثر آنتی اکسیدانی چای، معادل ۵ وعده سبزیجات یا ۲ عدد سیب است. ممانعت از شکل‌گیری لخته خون در عروق و کاهش ۱۱ درصدی حملات قلبی از اثرات دیگر نوشیدن چای به‌شمار می‌رود. فواید چای به ترکیبات فلاونوئیدی نهفته در آن مربوط می‌شود که اثر مستقل این ترکیبات در مقابله با مشکلات قلبی و عروقی ثابت شده است.
