قهوه روبوستا چیست؟
قهوه روبوستا یکی از نوع‌های قهوه است که از گیاه کافه روبوستا به دست می‌آید. این نوع قهوه در سال 1890 توسط گلن بوتانیست انگلیسی در جنوب شرق آسیا کشف شد. قهوه روبوستا به عنوان یکی از دو نوع قهوه عمده در جهان (دیگری آرابیکا) شناخته می‌شود.

در مقایسه با قهوه عربیکا، قهوه روبوستا دارای طعم تلختری است که به دلیل میزان بیشتری از کافئین در آن است. همچنین، قهوه روبوستا دارای محتویات کمتری از روغن‌های طبیعی قهوه است، که معمولاً به آن طعم تلخی و رنگ تیره‌ای را می‌دهد.

این نوع قهوه به طور عمده در کشورهایی مانند برزیل، ویتنام، هندوستان و اندونزی کشت می‌شود و در بسیاری از کافه‌ها و رستوران‌ها به صورت قهوه فوری و یا در قهوه‌های مخلوط استفاده می‌شود.

همچنین می‌توان قهوه روبوستا را با دیگر انواع قهوه‌ها مخلوط کرد تا به علت تلخی و طعم قوی آن، قهوه مورد نظر را تقویت کند. در انتخاب قهوه روبوستا باید توجه داشت که کیفیت آن نیز بسیار مهم است و باید به کیفیت و برند مورد نظر دقت کرد.

تاریخچه قهوه روبوستا:
قهوه روبوستا یکی از محصولات بسیار مهم جهانی است که از گیاه کافه روبوستا به دست می‌آید. تاریخچه قهوه روبوستا به سال 1890 باز می‌گردد که گیاه کافه روبوستا برای اولین بار در کشور ویتنام شناسایی شد.

بعد از کشف این نوع قهوه در ویتنام، کشاورزان آن را به سرعت به سایر نقاط جهان منتقل کردند. امروزه، قهوه روبوستا در بسیاری از نقاط جهان کشت می‌شود، از جمله برزیل، ویتنام، هندوستان، اندونزی، مکزیک، کلمبیا، و تایلند. برزیل به عنوان بزرگترین تولیدکننده قهوه روبوستا در جهان شناخته می‌شود.

قهوه روبوستا به دلیل مقاومت بیشتر به بیماری‌ها و شرایط آب و هوایی مختلف در مقایسه با دیگر انواع قهوه، برای کشاورزان جهانی بسیار جذاب است. همچنین، قیمت پایین‌تری نسبت به قهوه آرابیکا دارد و به همین دلیل برای تولید کنندگان قهوه و صنعت قهوه سازی بسیار جذاب است.

در ایران، قهوه روبوستا نیز به عنوان یکی از نوع‌های قهوه مورد استفاده قرار می‌گیرد و در بسیاری از کافه‌ها و رستوران‌ها قابل دسترسی است.

شناسنامه قهوه روبوستا:
نام علمی قهوه روبوستا Coffea canephora است. این گیاه از خانواده روییدگان (Rubiaceae) است و با نام‌های دیگری مانند قهوه کنگو، قهوه آفریقایی و قهوه نگیرا هم شناخته می‌شود.

نام قهوه روبوستا از کلمه فرانسوی robuste (مقاوم) گرفته شده است و اشاره به مقاومت بیشتر این گیاه در برابر شرایط آب و هوایی نامساعد و بیماری‌های گیاهی دارد. قهوه روبوستا به دلیل داشتن محتوای کافئین بالاتر نسبت به قهوه آرابیکا، به عنوان قهوه قوی و تلخ شناخته می‌شود.

به طور کلی، قهوه روبوستا با بدنه‌ای تیره و رنگی مشکی و خوشمزه با طعم تلخ و مرکباتی شناخته می‌شود. برای تولید قهوه روبوستا، دانه‌های قهوه از درخت کافه روبوستا در حالت خام قبل از پخت و طبخ، با روش‌های مختلفی از جمله روش خشک یا روش شستشو فرآوری می‌شوند.

مزایای قهوه روبوستا:
قهوه روبوستا به دلیل داشتن مزایای مختلف، برای مصرف کنندگان قهوه جذاب است. در زیر به برخی از مزایای قهوه روبوستا اشاره می‌شود:

۱. مقاومت بیشتر به شرایط آب و هوایی نامساعد: قهوه روبوستا در مقایسه با قهوه آرابیکا، مقاومت بیشتری در برابر شرایط آب و هوایی نامساعد دارد و به دلیل این ویژگی، برای کشت کنندگان قهوه جذاب است.

۲. مقاومت بیشتر به بیماری‌های گیاهی: قهوه روبوستا نسبت به دیگر انواع قهوه، مقاومت بیشتری در برابر بیماری‌های گیاهی دارد.

۳. قیمت مناسب: به دلیل قیمت پایین‌تری نسبت به قهوه آرابیکا، قهوه روبوستا برای مصرف کنندگان قهوه قابل تحمل تر است.

۴. محتوای کافئین بالا: قهوه روبوستا دارای محتوای کافئین بالایی است و برای مصرف کنندگانی که به دنبال قهوه قوی و تلخ هستند، جذاب است.

۵. محتوای آنتی‌اکسیدان بالا: قهوه روبوستا دارای مقدار زیادی آنتی‌اکسیدان است که به دلیل ویژگی‌های ضد التهابی و آنتی‌باکتریال آن، برای سلامت قلب و عروق و جلوگیری از بروز بیماری‌های مختلف، مفید است.

۶. طعم خوشمزه: قهوه روبوستا با طعم تلخ و مرکباتی، برای علاقمندان به قهوه‌های تلخ و قوی، خوشمزه است.

معایب قهوه روبوستا:
همانطور که در مورد بسیاری از محصولات و غذاها و نوشیدنی‌ها می‌توان گفت، قهوه روبوستا نیز دارای برخی معایب است. در زیر به برخی از معایب قهوه روبوستا اشاره می‌کنیم:

۱. طعم تلخ و ناگوار: یکی از معایب قهوه روبوستا، طعم تلخ و ناگوار آن است. به دلیل محتوای بالای کافئین، طعم قوی و تلخ آن را در برخی موارد می‌توان تلخی ناخوشایندی تلقی کرد.

۲. کیفیت پایین‌تر: در مقایسه با قهوه آرابیکا، قهوه روبوستا دارای کیفیت پایین‌تری است. این معمولا به دلیل شیوه کاشت و برداشت قهوه روبوستا و همچنین نوع خاک و شرایط آب و هوایی که در آن کشت می‌شود، است.

۳. محتوای کافئین بالا: این مورد به عنوان یک مزیت نیز برای قهوه روبوستا ذکر شد، اما در برخی موارد، محتوای بالای کافئین در قهوه روبوستا می‌تواند برای برخی افراد مشکل‌ساز باشد، به خصوص برای افرادی که به دنبال کاهش مصرف کافئین هستند.

۴. احتمال حاوی آفلاتوکسین: قهوه روبوستا ممکن است حاوی مقداری آفلاتوکسین باشد. آفلاتوکسین یک قارچ سمی است که ممکن است در برخی از محصولات غذایی، از جمله قهوه، شکل بگیرد. برای کاهش خطر مواجهه با آفلاتوکسین، می‌توان از قهوه روبوستا با کیفیت بالا و به دست آمده از کشورهایی که در شرایط بهداشتی مناسب کشت و برداشت قهوه هستند استفاده کرد.

۵. ممکن است از ارگانیک نباشد: برای کشت قهوه روبوستا، از کودها و سموم شیمیایی استفاده می‌شود که ممکن است به سلامتی آسیب برسانند. برای اینکه قهوه روبوستا ارگانیک باشد، باید از محصولاتی که به صورت ارگانیک کشت شده‌اند استفاده شود.

۶. برای برخی افراد قابل تحمل نیست: قهوه روبوستا برای برخی افراد، به خصوص آنانی که دچار حساسیت به کافئین هستند، قابل تحمل نیست. این ممکن است منجر به علائمی مانند اضطراب، خلط خونریزی، سردرد و درد شکمی شود.

به طور کلی، معایب قهوه روبوستا نسبت به مزایای آن کمتر است و معمولا به دلیل کیفیت پایین‌تر و محتوای بالای کافئین آن است. با این حال، مصرف قهوه روبوستا به طور معقول و با انتخاب محصولات با کیفیت و بهداشتی، همچنان می‌تواند برای افرادی که از قهوه لذت می‌برند، مناسب باشد.

ویژگی ظاهری دانه قهوه روبوستا:
دانه قهوه روبوستا به طور کلی بزرگتر، تیره‌تر و کمی بیشتر از قهوه آرابیک است. این دانه‌ها به طور معمول دارای رنگ تیره و خاکستری تا قهوه‌ای هستند و پوستی کاملاً مات دارند. دانه‌های قهوه روبوستا معمولاً کمی تلخ و تندتر از دانه‌های قهوه آرابیک هستند و در بعضی موارد ممکن است دارای بویی قوی‌تر و مزه‌ای تندتر باشند. در نتیجه، برای طرفداران قهوه‌های قوی و تند، قهوه روبوستا ممکن است گزینه مناسبی باشد.

پرورش درخت قهوه روبوستا:
درخت قهوه روبوستا از خانواده گیاهان قهوه‌ای است که برای کشت به‌طور گسترده در مناطق گرم و مرطوب جهان استفاده می‌شود. پرپرورش و کاشت این درخت در مناطقی از جهان که دارای شرایط آب و هوایی مناسب برای رشد و توسعه آن هستند، صورت می‌گیرد. از جمله مناطقی که برای کاشت درخت قهوه روبوستا مناسب هستند می‌توان به برزیل، ویتنام، هند، اندونزی، آفریقای مرکزی و غربی، آمریکای مرکزی و جنوبی اشاره کرد.

در شرایط مناسب آب و هوایی، درخت قهوه روبوستا به طور طبیعی به ارتفاع ۴-۵ متر رشد می‌کند. این درختان با برگ‌هایی بزرگ و تیره و شاخه‌هایی پراز میوه تولید می‌کنند. درختان قهوه روبوستا عموماً در شرایط آب و هوایی مرطوب و گرم بهترین عملکرد را دارند. به عنوان مثال، در برزیل، که به عنوان بزرگترین تولیدکننده قهوه روبوستا در جهان شناخته می‌شود، شرایط آب و هوایی مرطوب و گرم موجب رشد سریع درختان قهوه روبوستا شده است.

میوه قهوه درخت روبوستا:
میوه درخت قهوه روبوستا به صورت کروی یا بیضی شکل است و در نهایت به رنگ قرمز تیره یا بنفشه تبدیل می‌شود. این میوه که با نام “چری کافه” نیز شناخته می‌شود، دارای پوستی باریک و نازک است و درون آن یک دانه قهوه روبوستا قرار دارد. میوه درخت قهوه روبوستا حاوی مقدار قابل توجهی مواد مغذی از جمله آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین‌ها، مواد معدنی و فیبر است. برخی از میوه‌های قهوه روبوستا همچنین برای مصارف مختلفی مانند تولید عطر، چربی‌های طبیعی و روغن‌های گیاهی نیز استفاده می‌شوند.

در بسیاری از مناطق تولید قهوه روبوستا، میوه درخت قهوه نیز برای مصارف خانگی و صنعتی استفاده می‌شود. به عنوان مثال، در بعضی مناطق برزیل، میوه درخت قهوه روبوستا برای تهیه یک نوشیدنی محلی به نام “کاسه سینه” استفاده می‌شود که میوه قهوه روبوستا، شیر و شکر در آن به همراه گرم شدند و در نهایت به صورت یک نوشیدنی گرم و شیرین سرو می‌شود.

بهترین قهوه های روبوستا:
بهترین قهوه‌های روبوستا به دلیل کیفیت بالا و طعم بیشتر، عموماً از مناطقی با زمین‌های حاصلخیز و شرایط آب و هوایی مناسبی تولید می‌شوند. بعضی از بهترین مناطق تولید قهوه روبوستا عبارتند از:

1- برزیل: برزیل در بین تولیدکنندگان قهوه روبوستا به عنوان بزرگترین تولیدکننده شناخته می‌شود. قهوه‌های روبوستا از برزیل عموماً شیرین و با طعم قوی می‌باشند.

2- ویتنام: ویتنام در جایگاه دوم قرار دارد و به دلیل شرایط آب و هوایی مساعد و قیمت مناسب، تولیدکنندگان بسیاری از قهوه‌های روبوستا را در این کشور می‌توان یافت.

3- اندونزی: اندونزی یکی دیگر از کشورهایی است که قهوه روبوستا بسیار خوبی را تولید می‌کند و اغلب به عنوان قهوه روبوستا مجلل شناخته می‌شود.

4- هند: هند به عنوان یکی از تولیدکنندگان معتبر قهوه روبوستا شناخته می‌شود. قهوه‌های روبوستا هندی عموماً دارای طعم قوی و تندی می‌باشند.

5- کلمبیا: قهوه‌های روبوستا کلمبیایی معمولاً با طعم قوی و متعادلی که از تلال‌های آندز شرقی کلمبیا تولید می‌شوند، مشهورند.

6- اتیوپی: اتیوپی یکی از قدیمی‌ترین مناطق تولید قهوه در جهان است. قهوه‌های روبوستای اتیوپی با طعم شیرین و ملایم شناخته می‌شوند.

از طرفی، مزارع و برندهای خدار قهوه روبوستا نیز ممکن است در سایر مناطق جهان نیز وجود داشته باشند و ممکن است به دلیل شرایط آب و هوایی و خاک، بهترین قهوه روبوستا در آن منطقه تولید شود. بعضی از برندهای مشهور قهوه روبوستا عبارتند از:

1- لاوازا: این برند قهوه روبوستا از منطقه ایتالیا به شهرت رسیده است و با طعم تند و متعادلی که دارد، بین علاقه‌مندان به قهوه روبوستا محبوب است.

2- بلند: این برند قهوه روبوستا از ایتالیا به دنیا شناخته شده است و قهوه‌های آن عموماً دارای طعمی شیرین و مرکباتی هستند.

3- اسپرسوس: اسپرسوس برند دیگری از قهوه روبوستا است که در ایتالیا تولید می‌شود و به دلیل کیفیت بالا و طعم بیشتر، بسیار محبوب است.

4- کافه لایف: کافه لایف برندی است که در بیشتر کشورهای جهان شناخته شده است و قهوه‌های روبوستای آن عموماً دارای طعمی تند و تلخ هستند.

5- ایلی: این برند از ایتالیا شهرت دارد و قهوه‌های آن دارای طعم تند و قوی هستند.

6- اولومپوس: این برند از یونان شهرت دارد و قهوه‌های آن دارای طعم تلخ و مرکباتی هستند.

لازم به ذکر است که برای انتخاب بهترین قهوه روبوستا، بهتر است به کیفیت دانه قهوه، منطقه تولید، روش فرآوری و سبک پخت قهوه توجه کرد. همچنین، سلیقه شخصی هر فرد نیز می‌تواند بر انتخاب قهوه تأثیر بگذارد.

تاثیر قهوه روبوستا بر بدن:
مصرف متعدد قهوه روبوستا می‌تواند تاثیرات متنوعی بر بدن داشته باشد. به عنوان مثال، برخی از اثرات مثبت قهوه روبوستا شامل افزایش سطح انرژی و تمرکز، کاهش خطر ابتلا به بیماری پارکینسون و دیابت، و افزایش قدرت و تحمل بدن در ورزش های سنگین هستند.

به عنوان مثال، قهوه روبوستا به عنوان یک منبع قدرتمند از آنتی‌اکسیدان‌ها شناخته می‌شود که می‌توانند در مبارزه با بیماری‌های قلبی، سرطان، آسم، و عفونت‌ها کمک کنند. همچنین، قهوه روبوستا شامل کافئین است که می‌تواند سطح انرژی و تمرکز را افزایش دهد و عملکرد شناوری را بهبود بخشد.

با این حال، مصرف بیش از حد قهوه روبوستا ممکن است مشکلاتی نیز ایجاد کند. به عنوان مثال، از جمله مشکلاتی که می‌تواند به دنبال مصرف بیش از حد قهوه روبوستا باشد، افزایش فشار خون، بی خوابی، اضطراب، تنش عضلانی و سردرد است. همچنین، مصرف بیش از حد قهوه روبوستا می‌تواند باعث تحریک سیستم عصبی مرکزی شود و باعث افزایش ضربان قلب و افزایش ترشح اسید معده شود که می‌تواند برای افرادی که دارای مشکلات معده هستند، مشکل ساز باشد.

بنابراین، بهتر است قبل از مصرف قهوه روبوستا با پزشک خود مشورت کنید و از مصرف آن بیش از حد خودداری کنید.

قیمت قهوه روبوستا:
قیمت قهوه روبوستا بستگی به عوامل مختلفی دارد، از جمله کیفیت دانه، منطقه تولید، نوع بسته بندی و برند قهوه. در کل، قهوه روبوستا قیمتی معمولاً کمتر از قهوه آرابیکا دارد، اما همچنان می‌تواند در بازارهای مختلف با قیمت‌های متفاوتی به فروش برسد.

در کشورهای مختلف، قیمت قهوه روبوستا ممکن است متفاوت باشد. به عنوان مثال، در بعضی از کشورهای لاتین، قیمت قهوه روبوستا بیشتر از قیمت قهوه آرابیکا است، در حالی که در برخی دیگر از کشورها مانند برزیل، قیمت قهوه روبوستا کمتر از قیمت قهوه آرابیکا است.

در هر صورت، قیمت قهوه روبوستا بستگی به کیفیت و برند قهوه نیز دارد. برخی از برندهای معروف قهوه روبوستا ممکن است با قیمت بالاتری به فروش برسند، در حالی که برخی دیگر از برندها می‌توانند با قیمتی مناسب‌تر به فروش برسند. به عنوان مثال، در بازارهای بین‌المللی، قیمت قهوه روبوستا ممکن است در بازه ۳-۶ دلار برای هر کیلوگرم دانه قهوه باشد، اما قیمت‌ها بستگی به شرایط بازار و عوامل مختلف دیگری دارند.

انواع قهوه روبوستا:

انواع قهوه روبوستا بسته به منطقه تولید و خصوصیات مختلف دانه‌های آن متفاوت هستند. در ادامه به برخی از انواع معروف قهوه روبوستا اشاره می‌شود:

قهوه روبوستا برزیل: برزیل یکی از بزرگترین تولیدکنندگان قهوه در جهان است و بیشترین میزان قهوه تولیدی آن از نوع روبوستا است. قهوه روبوستا برزیل دارای بوی و طعم شیرین و ملایم است.

قهوه روبوستا ویتنام: ویتنام دومین تولیدکننده قهوه روبوستا در جهان است و تولید آن به شدت در این کشور توسعه یافته است. قهوه روبوستا ویتنام دارای طعم تلخ و قوی است.

قهوه روبوستا هند: قهوه روبوستا هند دارای بوی و طعم تلخ و ملایم است. هند در جهان یکی از تولیدکنندگان مهم قهوه روبوستا است.

قهوه روبوستا اندونزی: قهوه روبوستا اندونزی دارای طعمی تلخ و شیرین است و بوی آن بسیار مطبوع است.

قهوه روبوستا کولمبیا: کولمبیا نیز یکی از بزرگترین تولیدکنندگان قهوه در جهان است و تولید قهوه روبوستا در این کشور نیز توسعه یافته است. قهوه روبوستا کولمبیا دارای طعم شیرین و ملایم است.

قهوه روبوستا اتیوپی: اتیوپی یکی از برجسته‌ترین تولیدکنندگان قهوه آرابیکا در جهان است، اما تولید قهوه روبوستا نیز در این کشور انجام می‌شود. قهوه روبوستا اتیوپی دارای طعم تلخ و ملایم است.

این تنوع در انواع قهوه روبوستا، امکان انتخاب گزینه مناسب برای سلیقه و نیازهای خاص هر فرد را فراهم می‌کند. بعضی از انواع قهوه روبوستا به صورت تلخ و قوی عرضه می‌شوند، در حالی که برخی دیگر دارای طعم شیرین و ملایمی هستند.

در ضمن، برخی از انواع قهوه روبوستا نیز در صنعت قهوه بسیار محبوب هستند و برای تولید نوشیدنی‌های مختلفی مانند اسپرسو و کاپوچینو استفاده می‌شوند.

در کل، با توجه به تنوع در انواع قهوه روبوستا، قیمت آن‌ها نیز متفاوت است و می‌تواند از چند دلار تا صدها دلار برای یک کیلوگرم قهوه روبوستا متفاوت باشد.